نحوه محاسبه سنوات پایان کار (حق سنوات)
سنوات پایان خدمت (حق سنوات) یکی از مزایای اجباری است که کارفرما در هر حالت موظف به پرداخت آن به کارگر است. حق سنوات یا پاداش پایان خدمت مبلغی است که کارگر هنگام فراغت از کار از قبیل بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت، استعفا و…… دریافت می‌کند.
ماده ۲۱ قانون کار طرق و روش های اتمام قرارداد را بازنشستگی، فوت، از کار افتادگی کلی، اتمام قرارداد و استعفای کارگر اعلام کرده است.
ماده ۲۴ قانون کار : «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.»
برابر با ماده ۳۶ قانون کار مزد ثابت از جمع مزد شغل و مزایای ثابت به تبع شغل بدست می آید. مزایای ثابت به تبع شغل مواردی هستند که به هر شغل به صورت خاص تعلق گرفته اند مانند مزایای سختی کار، حق سرپرستی، فوق العاده شغل، حق جذب و امثال آن.
مزایای رفاهی و انگیزشی ماننده کمک هزینه مسکن، خواربار، حق اولاد، پاداش افزایش تولید جزو مزد ثابت و مزد مبنا نیستند.
بنابراین منظور از آخرین حقوق، مزد ثابت ۳۰ روزه شامل مزد شغل و مزایای ثابت به تبع شغل است.
مدت و میزان پرداخت حق سنوات به چند دسته به شرح زیر تقسیم می‌شود:
۱- سی روز حقوق به ازای هرسال اشتغال
قاعده کلی در قانون کار، پرداخت یک ماه حقوق به ازای هرسال اشتغال است. به‌موجب ماده ۳۱ قانون کار، چنانچه قرارداد کارگری به لحاظ ازکارافتادگی کلی و یا بازنشستگی خاتمه یابد، کارگر مشمول دریافت یک ماه حقوق مبنا و پایه به ازای هرسال خدمت خواهد بود. مزایای پایان کار در چارچوب ماده ۲۴ در قراردادهای مدت‌موقت و کار معین نیز به ماخذ یک ماه حقوق برای هر سال اشتغال اعم از متوالی یا متناوب است.
۲- چهل و پنج روز حقوق به ازای هرسال خدمت
به موجب ماده ۲۰ قانون کار چنانچه تعطیلی کارگاه به واسطه حوادث غیر مترقبه و قوه قهریه (ماده ۱۵ قانون کار) ،مرخصی تحصیلی و یا بدون حقوق تا دو سال (ماده ۱۶ قانون کار)، توقیف کارگر که منجر به محکومیت وی نگردد (ماده ۱۷ قانون کار)، پس از اتمام دوره سربازی (ماده ۱۹ قانون کار) کارفرما از پذیرفتن کارگر خودداری نماید در حکم اخراج غیرموجه بوده و کارفرما مکلف به پرداخت سنوات ۴۵ روز آخرین مزد به کارگر خواهد بود.
۳- شصت روز حقوق به ازای هرسال اشتغال
طبق ماده ۳۲ قانون کار چنانچه خاتمه قرارداد کار بنا به تشخیص کمسیون پزشکی مربوطه به دلیل از کارافتادگی در اثر کاهش توانایی های جسمی و فکری کارگر ناشی از کار باشد کارفرما باید به ازای هر سال سابقه کار معادل دو ماه آخرین حقوق را به عنوان سنوات خدمت یا پایان کار کارگر پرداخت نماید.
شرایط سنوات خدمت مرخصی استعلاجی
در ماده ۷۴ قانون کار مرخصی استعلاجی با تایید سازمان تامین اجتماعی جزو سوابق کار و بازنشستگی خواهد بود. بنابراین به ایام مرخصی استعلاجی سنوات خدمت همانند سابقه کار عادی تعلق می گیرد.
